Íslenskur her er nú í Afganistan og tekur þátt í hernámi landsins. Er það kaldhæðnislegt,að þjóð,sem barist hefur gegn erlendu hernámi og þurft hefur að heyja langvarandi baráttu fyrir eigin sjálfstæði skuli nú taka þátt í að hernema erlenda þjóð og senda þangað hermenn.

  Í einkennisbúningum og með vopn

Reynt er að breiða yfir það að íslensku liðsmennirnir í Afganistan séu hermenn og þeir kallaðir” friðargæslumenn”. En þessir menn,sem eru 17 talsins,eru í einkennisbúningum og  bera vopn.Þeir fengu herþjálfun í Noregi.Slíkir menn hafa til þessa verið kallaðir hermenn. Það hefur ekki verið rætt sérstaklega á Alþingi hvort Ísland væri reiðubúið að stofna umræddan  her í Afganistan. Svo virðist sem utanríkisráðherra hafi upp á sitt eindæmi ákveðið að stofna umrædda íslenska herdeild.Er það  eftir öðru en  margar ákvarðanir stjórnarherranna eru nú teknar án þess að leggja þær fyrir Alþingi.Telja má víst,að stofnun íslenskrar herdeildar í Afganistan sé ólögleg.Þegar Björn Bjarnason hreyfði hugmyndum um stofnun íslensks hers sættu þær mikilli andstöðu.

Lofað í Prag 2002

Á ráðherrafundi NATO í Prag 2002 lofuðu forsætis-og utanríkisráðherra að leggja 300 millj. kr. til  herflutninga  til Írak með íslenskum flugvélum. Þetta loforð sætti  mikilli gagnrýni enda virtist svo sem nota ætti íslenskar farþegaflugvélar til herflutninga.Íslensk stjórnvöld urðu því að draga loforðið frá Prag að hluta til baka. Í staðinn var ákveðið að verja peningum til flutninga til Afganistan og Írak.Ísland hefur því kostað flutninga til Afganistan og nú tekur Ísland einnig að sér stjórn flugvallarins í Kabul á vegum NATO með því að senda þangað íslenska herdeild.

Nær að styðja þróunarlöndin

Það er mjög óeðlilegt,að Ísland sé að taka þátt í hernámi í landi,sem Bandaríkin réðust inn, í enda þótt sú innrás hafi verið gerð til þess að leita að Bin Laden og ráðast gegn Al Kaida.Nær væri fyrir Ísland að styðja í ríkari mæli en nú uppbyggingarstarf í þróunarlöndum og mannréttindabaráttu þar.Í þeim löndum eru verkefni næg.Ísland hefur unnið nokkurt starf á þessu sviði í Afríku en auka má það starf verulega,einkum aðstoð við mannréttindabaráttu.

Höfum ekki peninga fyrir sjúkrahúsin

Ekki var rætt mikið á Alþingi um fjárveitingar til  Afgangistan.Fram kom í fréttum,að Ísland léti 200 mill. kr. renna til Afganistan. Þess verður  að vænta,að Alþingi hafi samþykkt þá fjárveitingu,þ.e. til  flutninga til Afganistan og stjórnunar flugvallarins í Kabul.

.Ísland getur ekki dag rekið stærsta spítala sinn á sómasamlegan hátt.Þar er skorið niður svo mjög,að öryggi sjúklinga er stefnt í hættu. Á sama tíma og þannig er ástatt er hlálegt,að Ísland sé að stunda hermannaleik í fjarlægu landi,Afganistan.

Björgvin Guðmundsson

Birt í Fréttablaðinu 12.júní  2004