Velferðarmálin og þar á meðal málefni aldraðra koma í hlut Samfylkingarinnar í hinni nýju ríkisstjórn.Þessi mál eru nú færð undir félagsmálaráðuneytið. Hér á árum áður heyrðu almannatryggingarnar undir félagsmálaráðuneytið og þá lagði Alþýðuflokkurinn alltaf áherslu á að fá það ráðuneyti.Hér hefur málum því verið skipað á sama hátt og þá gerðist. Það er vel. Jóhanna Sigurðardóttir er félagsmálaráðherra í nýju stjórninni.Ég treysti henni vel fyrir þessum málum.

Staða aldraðra og öryrkja verði styrkt

Í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar segir: Ríkisstjórnin leggur áherslu á að styrkja stöðu aldraðra og öryrkja. Á grundvelli þessa ákvæðis getur Jóhanna unnið og leyst lífeyrismál aldraðra. Hún hefur á alþingi flutt fjölmörg þingmál um afkomutryggingu aldraðra þar sem gert er ráð fyrir að lífeyrir aldraðra hækki í samræmi við hækkun framfærslukostnaðar.Í kosningabaráttunni lagði Samfylkingin fram róttæka stefnuskrá um málefni aldraðra en þar sagði að Samfylkingin vildi leiðrétta lífeyri aldraðra, þar eð hann hefði dregist aftur úr launum annarra hópa í þjóðfélaginu.Í stefnuskránni sagði: Samfylkingin vill leiðrétt þetta misrétti. Og ennfremur sagði, að Samfylkingin vildi, að lífeyrir aldraðra dygði fyrir framfærslukostnaði eins og hann væri metinn í
neyslukönnun Hagstofu Íslands.Ég treysti Jóhönnu til þess að framkvæma þetta.
Í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar segir, að draga eigi úr tekjutengingum og skerðingum bóta í almannatryggingakerfinu.Þetta stefnumið er í samræmi við baráttumál samtaka eldri borgara og Samfylkingarinnar. Ríkisstjórnin vill afnema tekjutengingu launatekna 70 ára og eldri við lífeyri almannatrygginga og stefna að hækkun fritekjumarks vegna atvinnutekna fyrir aldurshópinn 67-70 ára. Það er ekki gott að ríkisstjórnin búi til ný aldursmörk fyrir ellilífeyrisþega.. Fólk fer á eftirlaun 67 ára og margir hætta þá í vinnu. M.a. hafa þeir hætt vegna þess að svo mikið hefur farið í skatt af tekjum þeirra og vegna mikillar skerðingar á tryggingabótum þeirra. Eftir að ellilíeyrisþegar hætta að vinna getur verið erfitt að byrja á ný síðar.Í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar segir, að afnema eigi skerðingar tryggingabóta vegna launatekna maka ,70 ára og eldri.Hér eru einnig búin til ný aldursmörk. Ellilífeyrisaldur er 67 ára og því á að afnema skerðingu tryggingabóta vegna launatekna maka frá 67 ára aldri en ekki síðar.Einnig segir í stefnuyfirlýsingunni, að skoða eigi hvort undansskilja megi hluta af lífeyrissjóðstekjum eldri borgara skerðingum í almannatryggingakerfinu.Það var í kosningastefnuskrá Samfylkingarinnar, að lífeyrisþegar ættu að geta fengið 100 þúsund króna lífeyrisjóðstekjur án skerðingar tryggingabóta.Verður að ætla að Jóhanna Sigurðardóttir félagsmálaráðherra muni reyna að tryggja framgang þess máls.

Hraðað byggingu hjúkrunarrýma

Samfylkingin lagði mikla áherslu á það fyrir kosningarnar að eyða biðlistum eldri borgara eftir hjúkrunarrými svo og að tryggja sem flestum einbýli á hjúkrunarheimilum.Í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar segir,að hraða beri uppbyggingu 400 hjúkrunarrýma fyrir aldraða og að einbýlum verði fjölgað.Einnig á að efla sólarhringsþjónustu fyrir aldraða og auka einstaklingsmiðaða þjónustu.

Það eru mörg góð ákvæði í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar um málefni aldraðra en önnur vantar. T.d. vantar ákvæði um að lækka skatt á lífeyrissjóðstekjum. Ekki ætti að vera hærri skattur en 10% á þann hluta lífeyrissjóðstekna,sem telst fjármagnstekjur
Að þeirri breytingu ber að vinna.

Björgvin Guðmundsson

Birt í Morgunblaðinu 18.júní 2007